Gedrag is geen toeval.Het is een weerspiegeling van wie je denkt dat je bent.

Veel mensen beginnen gemotiveerd aan het veranderen van hun gedrag: stoppen met roken, gezonder eten, meer bewegen. Maar hoe vaak strandt zo’n poging na een paar weken? De reden ligt dieper dan wilskracht of discipline. Echte en blijvende verandering gebeurt pas wanneer gedrag in lijn komt met iemands identiteit.

Je identiteit is je herhaalde wezen

Het woord identiteit komt van het Latijnse idem – wat dezelfde betekent. Identiteit gaat dus over consistentie: over wat je telkens opnieuw doet en blijvend gelooft over jezelf. Niet wat je af en toe doet, maar wat je herhaaldelijk kiest, bepaalt uiteindelijk wie je bent – of in elk geval: wie je denkt dat je bent.

"Je identiteit is je herhaalde wezen."

Gedrag is een spiegel van je zelfbeeld

Gedrag komt meestal voort uit een intern beeld van jezelf. Als jij denkt “ik ben iemand die altijd alles afmaakt”, dan zul je je vaker gedragen in overeenstemming met die overtuiging. Maar als je gelooft “ik ben een stress-eter” of “ik ben nu eenmaal geen sportief type”, dan zie je dat terug in je keuzes – vaak zonder dat je het bewust doorhebt.

Je gedrag is meestal een weerspiegeling van je identiteit – of je je daar nu bewust van bent of niet.

Motivatie helpt je starten, identiteit houdt je op koers

Motivatie kan je in beweging brengen. Je kunt jezelf een week lang overtuigen om naar de sportschool te gaan of een week gezond te eten. Maar als je identiteit niet verandert, voelt het als iets wat je doet, niet iets wat je bent.Zolang je jezelf nog ziet als roker die 'even probeert te stoppen', is de kans groot dat je vroeg of laat weer begint. Pas als je gelooft dat je een niet-roker bent, wordt stoppen onderdeel van je nieuwe zelfbeeld – en daardoor vol te houden.

Het doel is geen verandering in gedrag, maar in zelfbeeld

• Het doel is niet stoppen met roken,het doel is: een niet-roker zijn.

• Het doel is niet afvallen,het doel is: iemand zijn die gezond en vitaal leeft.

Verandering die beklijft komt van binnenuit. Niet door jezelf te forceren, maar door stap voor stap je identiteit aan te passen aan de persoon die je wil worden. Elke kleine actie wordt dan een bevestiging: ik ben iemand die voor zichzelf zorgt.

Wetenschap: identiteit stuurt gedrag

Uit psychologisch onderzoek blijkt dat wanneer mensen een bepaald gedrag koppelen aan hun identiteit, ze veel consequenter zijn in dat gedrag.Zo toont een studie van Bryan et al. (2011) aan dat mensen die zichzelf zien als “eerlijk” eerder geneigd zijn eerlijk te handelen, dan mensen die alleen zeggen dat ze “eerlijk willen zijn.”Ander onderzoek toont aan dat mensen die zich identificeren als “sporters” vaker sporten dan mensen die gewoon een sportdoel hebben gesteld.

Identiteit vormt dus een krachtig intern kompas.

Hoe verander je je identiteit?

Identiteit is niet vast – het is ontwikkelbaar. Je bouwt het door kleine herhaalde keuzes:

1. Kies een identiteit die je wilt aannemenBijvoorbeeld: "Ik ben iemand die goed voor zichzelf zorgt."

2. Onderbouw die identiteit met gedragElke gezonde maaltijd, elke dag zonder sigaret, elke wandeling is bewijs.

3. Bevestig het bewust aan jezelfBenoem je successen intern: "Zie je? Ik zorg voor mezelf."

Verbeteringen zijn tijdelijk totdat ze onderdeel worden van wie je bent.

Samenvattend

Gedrag blijvend veranderen lukt pas als je werkt aan je identiteit. Zolang je jezelf blijft zien als 'iemand die probeert te veranderen', blijft het een strijd. Maar als je jezelf leert zien als de persoon die je wilt worden, vallen de puzzelstukjes op hun plaats.Elke actie is dan geen strijd meer, maar een bevestiging van wie je bent.