Nicotineverslaving: Hoe herken je de verschillende soorten afhankelijkheid?

Nicotineverslaving is een complexe combinatie van drie soorten afhankelijkheid: fysieke, psychische en gewoonteverslaving. Elk type verslaving heeft zijn eigen kenmerken. Het herkennen van deze signalen kan je helpen begrijpen welke aspecten jouw verslaving in stand houden en hoe je ze kunt aanpakken.

1. Fysieke verslaving

Hoe herken je het?

• Ontwenningsverschijnselen: Je merkt dat je prikkelbaar, gespannen of zelfs somber wordt als je niet rookt. Veelvoorkomende symptomen zijn hoofdpijn, trillen, zweten, slaapproblemen en een sterk verlangen naar nicotine.

• Drang naar nicotine: Je voelt een intense, bijna lichamelijke behoefte om te roken, vooral als je langer dan een paar uur zonder nicotine bent geweest.

• Momenten van opluchting: Zodra je een sigaret rookt, verdwijnen bovenstaande klachten tijdelijk, wat je het gevoel geeft dat je het "nodig" hebt.

  
  

2. Psychische verslaving

Hoe herken je het?

• Nicotine als oplossing: Je grijpt naar een sigaret als je je gestrest, verdrietig, boos of zelfs verveeld voelt. Het roken lijkt een manier om je emoties te reguleren.

• Angst voor zonder nicotine: Het idee dat je nooit meer kunt roken maakt je angstig of onrustig. Je denkt bijvoorbeeld: "Hoe kan ik ontspannen zonder sigaretten?"

• Moeite met stoppen door onzekerheid: Je twijfelt of je het wel aankan om te stoppen, omdat je nicotine ziet als een hulpmiddel om het leven draaglijker of overzichtelijker te maken.

  
  

3. Gewoonteverslaving

Hoe herken je het?

• Automatische routines: Je rookt vaak zonder er bewust over na te denken, bijvoorbeeld tijdens het drinken van koffie, na een maaltijd, of als je in de auto zit. Het lijkt een vast onderdeel van je dag.

• Specifieke triggers: Bepaalde momenten, plekken of handelingen roepen direct de drang op om te roken. Bijvoorbeeld het zien van een asbak, de geur van rook, of zelfs het openen van een pakje sigaretten.

• Handeling belangrijker dan nicotine: Je merkt dat je de fysieke handeling van een sigaret vasthouden, inhaleren en uitblazen moeilijker vindt om los te laten dan de nicotine zelf.

• 
  

Waarom is dit belangrijk?

Door te herkennen welk type afhankelijkheid bij jou het sterkst aanwezig is, kun je gericht werken aan een oplossing:

• Fysieke afhankelijkheid: Kan worden aangepakt met hulpmiddelen zoals nicotinevervangers of medicijnen om ontwenningsverschijnselen te verminderen.

• Psychische afhankelijkheid: Vereist een mentale herprogrammering, zoals het vinden van nieuwe manieren om met emoties en stress om te gaan.

• Gewoonteverslaving: Hier helpt het om je routines te doorbreken en nieuwe, gezonde gewoonten te creëren.

  
  

Het begrijpen van deze aspecten geeft je inzicht in je eigen gedrag en is de eerste stap naar een rookvrij leven.